
วันลดภัยพิบัติสากล: การป้องกันเพื่ออนาคตที่มั่นคง
การเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศอย่างรุนแรงก่อให้เกิดภัยพิบัติมากมายตามมา
13 ตุลาคมของทุกปี ได้ถูกกำหนดให้เป็น “วันลดภัยพิบัติสากล” (International Day for Disaster Risk Reduction) โดยองค์การสหประชาชาติ (UN) เพื่อสร้างความตระหนักรู้และส่งเสริมการลดความเสี่ยงจากภัยพิบัติที่เกิดขึ้นทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นแผ่นดินไหว น้ำท่วม ไฟป่า พายุ และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ซึ่งส่งผลกระทบต่อชีวิตของผู้คนมากมาย

ทำไมการลดความเสี่ยงจากภัยพิบัติจึงสำคัญ?
ภัยพิบัติมักเกิดขึ้นโดยไม่คาดคิด และสามารถทำลายทั้งชีวิต ทรัพย์สิน และสภาพแวดล้อมของชุมชนอย่างมหาศาล บ่อยครั้งที่ผู้คนและชุมชนที่ยากจนคือกลุ่มที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด เนื่องจากขาดทรัพยากรและการเตรียมความพร้อมที่เพียงพอ ในขณะเดียวกันการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศยังทำให้ภัยพิบัติเกิดถี่ขึ้นและมีความรุนแรงมากขึ้นอีกด้วย
การป้องกันคือคำตอบ
การลดความเสี่ยงจากภัยพิบัติไม่ใช่แค่การจัดการหลังเกิดเหตุ แต่คือการป้องกันและเตรียมความพร้อมล่วงหน้า เพื่อให้เราสามารถลดความเสียหายและผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานที่แข็งแรงขึ้น การพัฒนาระบบเตือนภัยที่มีประสิทธิภาพ การปลูกต้นไม้เพื่อป้องกันการพังทลายของดิน และการสร้างชุมชนที่มีความรู้และความพร้อมในการรับมือกับภัยพิบัติ

หนึ่งในความพยายามระดับโลกที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในการลดภัยพิบัติคือ กรอบปฏิญญาเซนไดเรื่องการลดความเสี่ยงจากภัยพิบัติ (Sendai Framework for Disaster Risk Reduction) ซึ่งเป็นข้อตกลงระหว่างประเทศที่เน้นการลดความสูญเสียทางชีวิต เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมจากภัยพิบัติในปี 2015-2030 ข้อตกลงนี้เน้นการส่งเสริมให้ทุกประเทศร่วมมือกันในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน การวางแผนเมือง และการจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน
นอกจากนี้ ความร่วมมือของคนในชุมชนยังเป็นหัวใจของการลดความเสี่ยงจากภัยพิบัติ การให้ความรู้และสร้างความตระหนักในระดับชุมชนสามารถช่วยให้คนในพื้นที่มีความพร้อมมากขึ้น และสามารถรับมือกับภัยพิบัติได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น การมีส่วนร่วมของชุมชนจะช่วยส่งเสริมให้เกิดการพัฒนาที่ครอบคลุมและยั่งยืน ไม่ว่าภัยพิบัติจะมาในรูปแบบใด ชุมชนที่เตรียมพร้อมย่อมมีโอกาสฟื้นตัวได้เร็วกว่า
วันลดภัยพิบัติสากลเป็นการเตือนใจว่าเราต้องไม่รอให้ภัยพิบัติเกิดขึ้น แล้วจึงตระหนักถึงความสำคัญ ทุกการป้องกันที่เราลงมือทำวันนี้ไม่เพียงแต่จะช่วยลดความสูญเสียในวันพรุ่งนี้ แต่ยังสร้างอนาคตที่มั่นคงและปลอดภัยมากยิ่งขึ้นให้กับคนรุ่นต่อไป การลดความเสี่ยงจากภัยพิบัติคือการลงทุนที่คุ้มค่าที่สุด เพราะหมายถึงชีวิตที่ปลอดภัยและความหวังในวันข้างหน้าที่ดีกว่า
บรรณานุกรม
กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย กระทรวงมหาดไทย. (2559). การลดความเสี่ยงจากสาธารณภัย. (พิมพ์ครั้งที่ 3). นนทบุรี: บริษัท เวิร์ค พริ้นติ้ง จำกัด.
สภากาชาดไทย. (2562). วันจัดการภัยพิบัติของอาเซียนและวันลดภัยพิบัติสากล. [ออนไลน์]. สืบค้นวันที่ 20 กันยายน 2567. เข้าถึงได้จาก https://redcross.or.th/news/information/8814/.
สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม. (2563). วันลดภัยพิบัติสากล. สืบค้นวันที่ 20 กันยายน 2567. เข้าถึงได้จาก https://www.stkc.go.th/stiday/วันลดภัยพิบัติสากล.